Justice B R Gavai દેશના પહેલા બૌદ્ધ CJI બન્યાં

જસ્ટિસ ભૂષણ રામકૃષ્ણ ગવઈ(Justice B R Gavai)એ બુધવારે ભારતના 52મા મુખ્ય ન્યાયાધીશ (CJI) તરીકે કાર્યભાર સંભાળ્યો. રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ રાષ્ટ્રપતિ ભવનમાં તેમને શપથ લેવડાવ્યા હતા. અગાઉ, ૫૧મા મુખ્ય ન્યાયાધીશ જસ્ટિસ સંજીવ ખન્નાનો કાર્યકાળ ૧૩ મેના રોજ સમાપ્ત થયો હતો. જસ્ટિસ ગવઈનો કાર્યકાળ લગભગ સાત મહિનાનો હશે, જે ૨૩ નવેમ્બર, ૨૦૨૫ના રોજ સમાપ્ત થશે.

દલિત સમાજમાંથી બીજા અને પ્રથમ બૌદ્ધ CJI

જસ્ટિસ ગવઈ દલિત સમાજમાંથી આવનારા ભારતના બીજા મુખ્ય ન્યાયાધીશ છે. અગાઉ, ન્યાયાધીશ કે.જી. બાલકૃષ્ણને 2007 માં આ પદ સંભાળ્યું હતું. તાજેતરમાં એક અનૌપચારિક વાતચીતમાં જસ્ટિસ ગવઈએ કહ્યું કે તેઓ દેશના પ્રથમ બૌદ્ધ મુખ્ય ન્યાયાધીશ બનશે.

આ પણ વાંચોઃ ઝૂંપડપટ્ટીની સરકારી સ્કૂલમાં ભણેલો દલિત છોકરો દેશનો CJI બન્યો

ઝૂંપડપટ્ટીની શાળામાં ભણી ચીફ જસ્ટિસ બન્યાં

૨૪ નવેમ્બર, ૧૯૬૦ના રોજ મહારાષ્ટ્રના અમરાવતીમાં જન્મેલા જસ્ટિસ ગવઈએ ૧૬ માર્ચ, ૧૯૮૫ના રોજ વકીલાતની દુનિયામાં પ્રવેશ કર્યો હતો. શરૂઆતમાં તેમણે ભૂતપૂર્વ એડવોકેટ જનરલ રાજા એસ. ભોંસલે સાથે કામ કર્યું હતું. ૧૯૮૭ થી ૧૯૯૦ સુધી બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં સ્વતંત્ર વકીલ તરીકે પ્રેક્ટિસ કરી. તેમણે વર્ષો સુધી નાગપુર બેન્ચ સમક્ષ વિવિધ કેસોની વકીલાત કરી. તેમના મુખ્ય ક્ષેત્રો બંધારણીય અને વહીવટી કાયદા હતા. તેમણે નાગપુર મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન, અમરાવતી મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન, અમરાવતી યુનિવર્સિટી અને અન્ય સ્વાયત્ત સંસ્થાઓ માટે સ્થાયી વકીલ તરીકે સેવા આપી છે. તેમણે ઓગસ્ટ ૧૯૯૨ થી જુલાઈ ૧૯૯૩ સુધી સહાયક સરકારી વકીલ અને એડિશનલ સરકારી વકીલ તરીકે પણ સેવા આપી હતી. જાન્યુઆરી ૨૦૦૦ માં તેમને સરકારી વકીલ અને સરકારી વકીલ બનાવવામાં આવ્યા હતા.

આ પણ વાંચોઃ દલિતનો દીકરો જજ બનતા જાતિવાદીઓએ કાવતરું રચી સસ્પેન્ડ કરાવ્યો

ન્યાયતંત્રમાં પ્રગતિ કરી

૧૪ નવેમ્બર ૨૦૦૩ના રોજ તેમને બોમ્બે હાઈકોર્ટના એડિશનલ જજ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા અને ૧૨ નવેમ્બર ૨૦૦૫ના રોજ કાયમી જજ બન્યા હતા. તેમણે મુંબઈ, નાગપુર, ઔરંગાબાદ અને પણજીમાં ન્યાયિક કાર્યાલયમાં સેવા આપી હતી. 24 મે 2019 ના રોજ, તેઓ સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશ બન્યા. છેલ્લા છ વર્ષમાં તેઓ લગભગ 700 બેન્ચનો ભાગ રહ્યા છે, જેમાં બંધારણ, ફોજદારી, પર્યાવરણ, શિક્ષણ અને નાગરિક અધિકારોને લગતા મહત્વપૂર્ણ કેસોની સુનાવણી કરવામાં આવી છે. તેમણે ઘણા ઐતિહાસિક નિર્ણયોમાં ભાગ લીધો.

આ પણ વાંચોઃ હવે સુપ્રીમ કોર્ટના જજો પણ પોતાની સંપત્તિની વિગતો આપશે

આંતરરાષ્ટ્રીય મંચો પર પણ સક્રિય

ન્યાયાધીશ ગવઈએ ઉલાનબાતર (મંગોલિયા), ન્યુ યોર્ક (યુએસએ), કાર્ડિફ (યુકે), નૈરોબી (કેન્યા) જેવા વૈશ્વિક મંચો પર ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું. તેમણે કોલંબિયા અને હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીઓ સહિત અનેક આંતરરાષ્ટ્રીય શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં પ્રવચનો પણ આપ્યા છે. તેમની નિમણૂક ન્યાયતંત્રમાં અનુભવ અને વિદ્વતાનું પ્રતીક જ નથી, પરંતુ વિવિધતા અને સામાજિક સુમેળ તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું પણ છે.

આ પણ વાંચોઃ હાઈકોર્ટોમાં નિયુક્ત થયેલા 715 જજોમાંથી ફક્ત 22 જજો SC