ટ્રાન્સજેન્ડર અધિકારો માટેની લડાઈ લાંબી અને મુશ્કેલ રહી છે. ઘણીવાર હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલા અને અવગણવામાં આવતા હોવા છતાં, આ સમાજે સમાજમાં માન્યતા અને સ્વીકૃતિ પ્રાપ્ત કરવા માટે ઘણાં અવરોધોને પાર કર્યા છે. હવે, સુરતના 17 ટ્રાન્સજેન્ડરો પાવરલિફ્ટિંગ સ્પર્ધાઓમાં પોતાની પ્રતિભા બતાવીને સમાજની રૂઢિચુસ્ત વિચારસરણીને તોડી રહ્યા છે.
સખત મહેનત અને સતત પ્રેક્ટિસ દ્વારા, તેમણે ઘણી ઓપન પાવરલિફ્ટિંગ સ્પર્ધાઓમાં મેડલ જીત્યા છે અને સમાજમાં પ્રચલિત એવી ધારણાને પડકાર ફેંક્યો છે કે ટ્રાન્સજેન્ડર લોકો ફક્ત ભીખ માંગવા અથવા આશીર્વાદ આપવા સુધી મર્યાદિત છે.
આ ટ્રાન્સજેન્ડરો માટે સમાજના અન્યાયનો ભાર સહન કરવા કરતાં વજન ઉચકવો વધુ સરળ સાબિત થયો છે. 82.5 કિગ્રા વજન વર્ગમાં મેડલ જીતનાર માહેરા કાદરી કહે છે, “મેં ક્યારેય વિચાર્યું ન હતું કે ભીખ માંગવા કે આશીર્વાદ આપવા સિવાય બીજું કોઈ જીવન હશે. પરંતુ જ્યારે મેં પાવરલિફ્ટિંગ ચેમ્પિયનશિપમાં ભાગ લીધો ત્યારે મને આશાનું કિરણ દેખાયું,”
બી.એ. સ્નાતક હોવા છતાં, કાદરીને સામાજિક સ્વીકૃતિ અને તકો માટે સંઘર્ષ કરવો પડ્યો. તેણે કહ્યું, “જ્યારે મેં પાવરલિફ્ટિંગ સ્પર્ધામાં ભાગ લીધો અને મેડલ જીત્યો ત્યારે મને મારા જીવનમાં પહેલી વાર આશા દેખાઈ.”
તેની સફર બે વર્ષ પહેલાં શરૂ થઈ હતી જ્યારે તે એક જીમમાં જોડાઈ હતી, જ્યાં તેને સમાજના અન્ય ટ્રાન્સજેન્ડર વ્યક્તિ અને ગ્રુપ લીડર તરફથી પ્રોત્સાહન મળ્યું હતું. આ સહયોગથી તેને પાવરલિફ્ટિંગમાં રસ જાગ્યો અને તેણે તેને ગંભીરતાથી લીધું.
આ પણ વાંચો: ‘જય શ્રીરામ’ સામે ‘જય ભીમ’નો નારો કેવી રીતે ભારે પડ્યો?
સિમી, જેને આંચલ જરીવાલા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે 56 કિગ્રા વજન વર્ગમાં ભાગ લે છે અને સ્પર્ધામાં ભાગ લેનાર પ્રથમ ટ્રાન્સજેન્ડર રમતવીરોમાંની એક હતી. તે કહે છે, “બે વર્ષ પહેલાં, અમારા સમુદાયમાંથી હું એકમાત્ર હતી જે આ સ્પર્ધામાં ભાગ લઈ રહી હતી. પછી મને લાગ્યું કે બીજાઓને પણ આ તક મળવી જોઈએ, અને મેં તેમને પ્રેરણા આપી.”
સ્પોર્ટ્સ એસોસિએશન ઓફ ગુજરાત ફાઉન્ડેશન (SAGF) એ ટ્રાન્સજેન્ડર એથ્લેટ્સ માટે તકોના દરવાજા ખોલી દીધા છે. SAGF ના પ્રમુખ ધર્મેન્દ્ર પટેલે જણાવ્યું હતું કે, “અમે ત્રીજી જાતિના લોકોને ભાગ લેવાની મંજૂરી આપી હતી જેથી તેઓ બાકાત ન રહે. શરૂઆતમાં ફક્ત બે ટ્રાન્સજેન્ડર સ્પર્ધકોએ ભાગ લીધો હતો, પરંતુ હવે વધુ લોકો જોડાઈ રહ્યા છે.”
ફિટનેસ ટ્રેનર અકબર શેખે આ સફરને નજીકથી જોઈ છે અને તેમનું માર્ગદર્શન કર્યું છે. તેઓ કહે છે, “શરૂઆતમાં ફક્ત થોડા ટ્રાન્સજેન્ડર લોકો જ કસરત કરવા આવ્યા હતા, પરંતુ જ્યારે તેમણે તેમાંથી એકને પ્રોફેશનલ રીતે સ્પર્ધા કરતા જોયો, ત્યારે અન્ય લોકોએ પણ રસ દાખવ્યો અને અમે તેને પાવરલિફ્ટિંગની તાલીમ લેવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા.”
સિમીની સફળતાએ અન્ય લોકોને પણ પ્રેરણા આપી છે, જેમાંથી એક પ્રાચી કુંવર છે, જેણે તાજેતરમાં 90 કિગ્રા વજન વર્ગમાં રાષ્ટ્રીય ચેમ્પિયનશિપમાં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો હતો. પ્રાચીએ કહ્યું, “હું છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી તાલીમ લઈ રહી છું અને ઘણી સ્પર્ધાઓમાં ભાગ લીધો છs. જ્યારે મેં મારી સિનિયર સિમીને સ્પર્ધા કરતી જોઈ, ત્યારે મને પણ તેમાં રસ પડ્યો.”
આ ટ્રાન્સજેન્ડરોની યાત્રામાં નાણાકીય સહાય પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહી છે. નવોદય ટ્રસ્ટ ખોરાક, સપ્લિમેન્ટ્સ અને જરૂરી સાધનો પૂરા પાડે છે. નવોદય ટ્રસ્ટના સ્થાપક નૂરી કુંવરે જણાવ્યું હતું કે, “ટ્રસ્ટ તેમના જૂતા, ફૂડ સપ્લિમેન્ટ્સ અને અન્ય ખર્ચ ઉઠાવે છે જેથી તેઓ રમતગમતમાં પોતાની નવી ઓળખ બનાવી શકે.”
આ પણ વાંચો: ઉનાકાંડના ભીમયોદ્ધા કાંતિભાઈ વાળા જાહેરમાં સમાજનો આભાર માનશે
Users Today : 5175