Telangana caste survey : 46.25 ટકા OBC છતાં રાજકારણમાં સવર્ણોનું વર્ચસ્વ

તેલંગાણાના જાતિ સર્વેમાં અનેક ચોંકાવનારી બાબતો સામે આવી છે. શા માટે જાતિ આધારિત સર્વે જરૂરી છે તે પણ આ સર્વે પરથી સમજી શકાય છે. વાંચો આ વિસ્તૃત રિપોર્ટ.

khabarantar

All Posts

તેલંગાણામાં જાતિ સર્વેક્ષણ (Telangana caste survey) માં સામે આવ્યું છે કે રાજ્યની વસ્તીના 46.25 ટકા (1,64,09,179 લોકો) OBC વર્ગના છે. આ આંકડાઓથી અહીંના રાજકીય પક્ષો ચોંકી ગયા છે. રાજ્ય નાગરિક પુરવઠા મંત્રી એન ઉત્તમ કુમાર રેડ્ડીએ સામાજિક-આર્થિક, શૈક્ષણિક, રોજગાર, રાજકીય અને જાતિ (SEEEPC) સર્વેક્ષણ બહાર પાડ્યો હતો. સર્વે મુજબ, તેલંગાણાની વસ્તીમાં અનુસૂચિત જાતિ (SC) 17.43 ટકા (61,84,319) અને અનુસૂચિત જનજાતિ 10.45 ટકા (37,05,929) છે. આ અહેવાલ 4 ફેબ્રુઆરીએ રાજ્ય મંત્રીમંડળ સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો અને ચર્ચા માટે વિધાનસભાના ખાસ સત્રમાં રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો.

આંખ ઉઘાડનારો જાતિ સર્વે

તેલંગાણા જાતિ સર્વેક્ષણ (Telangana caste survey) પહેલા રાજ્યમાં મુસ્લિમોની વસ્તી 10 ટકા હોવાનું કહેવાતું હતું. પરંતુ સર્વેમાં તે ૧૨ ટકાથી વધુ હોવાનું બહાર આવ્યું છે. તેલંગાણામાં મુસ્લિમ વસ્તી પરના જાતિ સર્વેક્ષણમાં જાણવા મળ્યું છે કે 44,57,012 લોકો લઘુમતી સમુદાયના છે, જે કુલ વસ્તીના 12.56 ટકા છે. તેમાંથી, ૩૫,૭૬,૫૮૮ પછાત વર્ગો (BC) ના છે, જે ૧૦.૦૮ ટકા છે, જ્યારે ૨.૪૮ ટકા અન્ય જાતિઓ (OC) ના છે, જેમાં ૮,૮૦,૪૨૪ લોકોનો સમાવેશ થાય છે. એટલે કે, તેલંગાણામાં મુસ્લિમોનો એક મોટો વર્ગ મુસ્લિમ પાસમાંદા સમાજનો છે. જો આને 46.25 ટકા OBC માં ઉમેરવામાં આવે તો રાજ્યમાં OBC વસ્તી 56.33 ટકા થાય છે.

2035 સુધીમાં ભારતને હિંદુ રાષ્ટ્ર બનાવાશે, મહાકુંભમાં જાહેરાત

ઓબીસી સમાજની આંખો ક્યારે ઉઘડશે?

તેલંગાણાના સામાજિક માળખામાં જાતિ એક મુખ્ય પરિબળ છે. રાજ્યમાં વિવિધ જાતિઓ અને સમુદાયોનું મિશ્રણ છે, જેમાં OBC, અનુસૂચિત જાતિ (SC), અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) અને સવર્ણ જાતિઓનો સમાવેશ થાય છે. હવે એ સ્પષ્ટ છે કે રાજ્યની વસ્તીમાં OBC સમાજ સૌથી મોટો હિસ્સો ધરાવે છે, જે 46.25% છે. એ પછી અનુસૂચિત જાતિ (૧૯%) અને અનુસૂચિત જનજાતિ (૧૪%) આવે છે. મુસ્લિમોની વસ્તી ૧૨.૮ ટકા છે. ઉચ્ચ જાતિની વસ્તી લગભગ 20% છે. ઓબીસી સમાજમાં ગૌડા, ગોલ્લા, કાપુ, વડ્ડર અને મુસ્લિમ પછાત વર્ગો જેવી અનેક જાતિઓનો સમાવેશ થાય છે. આ સમાજો મુખ્યત્વે ખેતી, મજૂરી અને નાના વ્યવસાયોમાં રોકાયેલા છે. જોકે, આર્થિક અને શૈક્ષણિક રીતે તેઓ હજુ પણ પછાત છે. સરકારી નોકરીઓ અને શિક્ષણમાં તેમનું પ્રતિનિધિત્વ ઓછું છે, જે સામાજિક અસમાનતાને વધુ વકરાવી રહ્યું છે. સવાલ એ છે કે, ઓબીસી સમાજની આંખો ક્યારે ઉઘડશે, શું હજુ પણ તેઓ કથિત સવર્ણ જાતિના નેતાઓની છાપામાં જ રહેવાનું પસંદ કરશે કે પછી પોતાના હકની લડાઈ લડશે.

CJI ચંદ્રચૂડે પૂછ્યુ ‘તને નિવૃત્તિ બાદ કોઈ પદમાં રસ છે?’

કેસીઆરથી લઈ વર્તમાન મુખ્યમંત્રી રેવંત રેડ્ડી પણ સવર્ણ

તેલંગાણાની રાજકીય વ્યવસ્થામાં ઓબીસી સમુદાયનું તેમની વસ્તીના પ્રમાણમાં પ્રતિનિધિત્વ નથી. રાજ્ય વિધાનસભા અને સંસદીય બેઠકો પર મોટાભાગના નેતાઓ ઉચ્ચ જાતિના છે. આ અસમાનતા રાજકીય પક્ષોની નીતિઓ અને ચૂંટણી વ્યૂહરચનામાં સ્પષ્ટપણે જોઈ શકાય છે. ભાજપ, ભારત રાષ્ટ્ર સમિતિ (BRS) અને કોંગ્રેસ જેવા મુખ્ય રાજકીય પક્ષોમાં ઉચ્ચ જાતિઓનું વર્ચસ્વ છે. BRS પહેલા TRS તરીકે ઓળખાતું હતું. તેના સ્થાપક અને તેલંગાણાના ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી કે. ચંદ્રશેખર રાવ (KCR) વેલમા જાતિના છે, જે એક સવર્ણ જાતિ છે. તેવી જ રીતે, કોંગ્રેસના નેતા અને વર્તમાન મુખ્યમંત્રી રેવંત રેડ્ડી પણ કથિત ઉચ્ચ જાતિમાંથી આવે છે. ભાજપમાં ઉચ્ચ જાતિના નેતાઓનું વર્ચસ્વ છે.

તમામ રાજકીય પક્ષોમાં એક બાબત સામાન્ય છે કે, OBC, SC અને મુસ્લિમ સમુદાયના નેતાઓને મહત્વપૂર્ણ પદો પર નિયુક્ત કરવામાં આવતા નથી. રાજ્ય વિધાનસભાની ચૂંટણીઓમાં OBC ઉમેદવારોની સંખ્યા ઘટી રહી છે. ઉદાહરણ તરીકે, 2018ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં TRS એ 119 માંથી ફક્ત 30 બેઠકો પર OBC ઉમેદવારોને ટિકિટ આપી. તેવી જ રીતે કોંગ્રેસ અને ભાજપે પણ OBC ઉમેદવારોને ઓછી ટિકિટ આપી. મુસ્લિમ ઉમેદવારોની કોઈ ગણતરી નથી. તેમની સંખ્યા બે કે ચારથી વધુ નથી. આ પ્રવૃત્તિ રાજ્યના રાજકારણમાં OBC સમુદાયના હાંસિયામાં ધકેલાઈ જવાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.

હવે કૉંગ્રેસ શું કરે છે તેના પર સૌની નજર

કોંગ્રેસના સાંસદ અને વિપક્ષના નેતા રાહુલ ગાંધી લાંબા સમયથી દેશવ્યાપી જાતિ વસ્તી ગણતરીની માંગણી ઉઠાવી રહ્યા છે. તેમણે આ માટે સમયાંતરે મોદી સરકાર પર પ્રહારો કર્યા છે. તેમણે જણાવ્યું કે કેવી રીતે નીતિઓ નક્કી કરતા મંત્રાલયમાં સચિવ અને નાયબ સચિવના પદો પર ફક્ત નામના OBC હોય છે. ત્યાં ઘણા ઉચ્ચ જાતિના લોકો છે. કોંગ્રેસ શાસિત તેલંગાણામાં આ અહેવાલ પછી કોંગ્રેસ સરકાર શું કાર્યવાહી કરે છે તે જોવાનું બાકી છે. કારણ કે અન્ય પક્ષો પણ આના પર નજર રાખી રહ્યા છે. જો કોંગ્રેસ આ રિપોર્ટના આધારે તેલંગાણા માટે પોતાની નીતિઓ બનાવે છે તો તે પાર્ટી માટે મોટી ગેમચેન્જર બની શકે છે. કોંગ્રેસ હિમાચલ પ્રદેશમાં પણ આવું જ કરી શકે છે, જ્યાં તેની સરકાર છે.